Van mensjes, geschiedenis en commercie
Eén.
Brussel, de hoofdstad van Europa.
Ken je “Manneke Pis”? Natuurlijk toch, de hele wereld kent het kleine ventje dat in de buurt van de Brusselse grote markt, op de hoek van de Stoofstraat en de Eikstraat, al eeuwen lang staat te plassen. Niet?
Maar wat weten we eigenlijk over het ventje zelf?
Ja, dat hij staat afgebeeld op prentkaarten, op tassen, vlaggen en dassen, op T-shirts… Dat hij te koop is als kurkentrekker, als sleutelhanger, als gadget tout cour in alle formaten, zelfs als vibrator is zijn figuurtje gebruikt.
Niet alleen in Brussel hoor, zelfs in buitenlandse souvenir shops, op luchthavens … is het ventje moeiteloos te vinden, buiten de landsgrenzen en zelfs intercontinentaal !!!
Zijn ongekende geschiedenis dan.
De maker was Hiëronymus Duquesnoy, het productiejaar: 1619.
Het bronzen beeldje is 58 cm hoog en soms in de geschiedenis liet men hem wijn of bier plassen, zoals bij de intocht van de Graven van Vlaanderen.
Er zijn verschillende legendes over het ontstaan van het beeldje. Sommige verhalen over stoer krijgsgeweld, andere sprookjesachtig met heksen en demonen. Niemand weet hoe en waarom het beeldje is ontstaan. De meest aanvaardbare uitleg is voor mij dat het beeldje een eerbetoon is aan de vele leerlooierijen in de Stoofstraat in de zeventiende eeuw, want daar werd de urine van kinderen gebruikt voor het soepele maken van het leer.
Aannemelijk.
Maar wat een commercie rond dat ventje waar we zo weinig van weten. Dagelijks worden er grote sommen geld verdiend aan dit “schunnige” beeldje.
Ondanks alles.
Tenslotte, wie wil in die houding gezien worden, laat staan vereeuwigd?
Twee.
Kirriemuir, onooglijk klein dorpje aan de Oostzijde van Schotland.
Ken je “Peter Pan”? Natuurlijk wel, de hele wereld kent het verhaal van het vliegende knaapje met zijn fluitje dat samen met zijn vriendjes Wendy, Michiel en Jan Schot naar Nooitgedachtland vertrekt om te strijden tegen Kapitein Haak en zijn piraten.
Talrijke films – waaronder de vermaarde Disneyfilms van 1953 en 2003 – ontelbare boeken, toneelvoorstellingen, … hebben ervoor gezorgd dat iedereen op de wereld het kleine ventje kent, the boy who never grew up!!!
Maar dit kereltje is geboren in … Kirriemuir!
Er staat een standbeeldje van hem, maar weinigen weten het en dus slaapt Kirriemuir een tijdloze slaap.
J.M.Barrie schreef daar drie boeken over Peter Pan: in 1902 “The Little White Bird”, in 1904 “The boy who would not grow up” en in 1911 “Peter and Wendy”.
Hij leefde in dit Schotse plaatsje van 1860 tot 1935 en schreef zijn verhalen in een klein huisje, in Kirriemuir. Dit adres is nu te bezichtigen als attractie voor sporadische toeristen. Het is niet erg lonend hoor, want het “personeel” bestaat uitsluitend uit onbezoldigde bejaarde vrijwilligers.
En buiten een kaal onversierd beeldje is er verder geen spoor te vinden van enige commercie, van enige merchandising rond dit wereldberoemde figuurtje.
Raar toch, vind ik.
Elke stad in de wereld zou staan te popelen om iemand als Peter Pan onder de vleugels te hebben. Pretparken, theaters, straten en pleinen zouden naar hem genoemd worden. Beeldjes, kurkentrekkers, prentkaarten, T-shirts, bekers en tassen, vingerhoedjes, posters, vibrators, …
Arm Schotland, arm Kirriemuir … letterlijk. Er is zelfs geen geld om een bloemperkje te maken aan de voet van het beeldje. Zelfs de plaatselijke middenstand ziet de gouden mogelijkheden niet…
Bovendien kent Kirriemuir nog andere grote namen, zoals de stuurman van het schip waarmee Darwin op expeditie trok.
Ook de AC/DC fans zullen verbaasd zijn te vernemen dat de de lead zanger van deze Australische band, Bon Scott, in 1946 in Kirriemuir werd geboren. Hij emigreerde met zijn ouders in 1952 naar Australië. Vandaar …
Highway to Hell … 1979 !!!
Het standbeeld van Bon Scott staat op Bellies Brae; dat van Peter Pan op het pleintje van High Street.
Schotland heeft nog veel meer te bieden hoor, maar de commercie laat het afweten.
Of dit een zegen is of een vloek … ik weet het niet.
Misschien willen ze het zo !!!
Who am I to blow against the wind?
Arm Brussel.
Groetjes vanuit mijn zieltje, blij met de kennis van het kleine; vanuit mijn hartje verrukt door de geschiedkundige impact van deze figuren en vanuit mijn buikje dat wel eens zou willen ervaren hoe het is om een figuurtje wijn of bier te zien plassen … Wie te zien plassen? Wel, den Brusseleir, natuurlijk; niet Bon Scott of Peter Pan.
En Peters vriendinnetje Wendy ook niet, al bestaat er ook een vrouwelijk versie van Manneke Pis: Jeanneke Pis.
Hopelijk zien we Peter Pan terug in Augustus als Corona het ons toelaat.
Maar laat SCHOTLAND aub zoals het is en niet plat getrappeld door toeristen. Gelukkig schrikt het weer de meeste toeristen ook af. Ik denk ook dat ons Manneke in Brussel liever had dat er minder personen naar zijn kleine boodschap stonden te kijken. En Peter Pan houd van rust denk ik.
Mooi verwoord broer.
Thans.
We love Scotland.
Brussel! Ons manneke, kenmerk voor België. naast de frietjes en de chocolade dan. Kranig ventje dat zelf ooit in een suske en wiske album werd gebruikt “het kregelige ketje”. Den Brusseleir zoals Goethals het zo mooi kon zeggen. Allerlei toeren zijn er al met uitgehaald. Verkleed in vanalles en nog wat. Maar idd zeer bekend bij vriend en vijand, Statussymbool naast het Atomium. Een atoom met 9 bollen. Brussel! Centraal in de wereldkaart. In tegenstelling tot Schotland, Kirriemuir. Mij ook niet bekend. Al het andere wel. Even gegooglet. “Vertaald uit het Engels-Kirriemuir, ook wel Kirrie genoemd, is een gemeente in Angus, Schotland. De geschiedenis gaat terug tot de vroegste geregistreerde tijden, toen men dacht dat het een belangrijk kerkelijk centrum was.” Met een populatie van dik 6000 inwoners. Maar met mooie natuur. En toch valt er wat te doen. Peter Pan Park, Police Museum, JM Barrie’s Birthplace, Balintore kasteel. Reden om ooit toch een keer Schotland te bezoeken. Mooi land. Scotland the brave. Rijke historiek ook; Against those englishmen… FREEDOM! Schitterende film ook. Braveheart!
Ik ben verkocht. Schotland. Forget Brussel! Long live Scotland. Wie weet, in my old days…. You got me! Lex
Ik wist dat jij zou vallen voor die Bon Jovi geschiedenis en voor Kirriemuir!!!
Als ik moet veranderen van nationaliteit en van land … ik zou het wel weten! Regen of niet, tenslotte is de beste whiskey gemaakt met Schots water!!!
Dank je Alex.