Zweden 2018 – Tweede week

Tweede week.

Ik evolueer terug van L (large) naar XL. Leo’s schuld !!! Zijn verantwoordelijkheid, want hij is verantwoordelijk voor alles wat misloopt !!!

Leo heeft natuurlijk een dikke geschiedenis uitgebouwd met Roland en Kurt, wat het afscheid erg emotioneel maakte. Vooral Roland had het moeilijk, alsof hij zich Leo wél herinnerde en besefte dat dit het laatste afscheid was.

De hele nacht heeft het zwaar geregend, en de morgen van het afscheid hing de mist zwaar tussen de bomen. Koud was het ook, dus lange broek en trui aan, en op weg. Emotioneel !

Eerst koffie onderweg, net voor de snelweg. Koffie mét, je gelooft het niet, Brusselse wafels met slagroom. Lap, koolhydraten !!!

Daar hebben we besloten om terug zuidwaarts te rijden langs de westkant van het Vättern meer. Heeft alles te maken met de plek waar het “Göta kanal” in het meer aankomt. In Motala, amper een paar dagen geleden, zagen we het sluizencomplex waar het kanaal verder gaat richting Baltische zee.

Ondertussen hadden we al een échte Zweedse “IKEA” bezocht, als echte “die-hards” !!!

Ik heb zelfs wat gekocht, gewoon om bewijs te leveren…

Wat nog? Leo zag een wegwijzers naar wat hij noemt een “vogel-toren”, een vermoedelijke uitkijkplaats voor bird watching. We hebben er wat mijlen voor afgereden. Een idyllisch mooi meertje, ongelooflijk mooi en voor ons twee alleen, met de naam Fagertärn. Leo had dit spontaan vertaalt naar vogeltoren, vandaar. Maar helaas, niet één vogeltje, geen enkel, was er te bewonderen. Wel was het meer mooier dan eender welk meer dat we tot nu toe bezochten.

We hebben er geluncht. En weer verder voor de resterende dikke 300 km. Even stoppen aan monding van het “Göta Kanal” in het Vättern meer in Karlsborg.

Nog één sanitaire stop bij een visrokerij, mét aankoop van een grote vis, en verder naar Eksjö.

Eksjö – 57°40’03” N- 14°44’32” O.

Camping Eksjö is wat duurder uitgevallen dan wat de brochures beloofden, maar het was elke cent waard. Fraai uitzicht op het meer, ruime parkeerplek en een sanitaire blok met alleen superlatieven: ruime nette douches, “toaletten” waar je écht niet vies je neus voor ophaalt, wastafels en afwastafels prima, kortom alles naar wens, netjes verwarmd en keurig onderhouden.

‘s Morgens was het weer grijs en kil, dus lange broeken, truien en wegens dreigende regen: regenjassen mee op de fietsen. Maar hetgeen beloofd was in de folders viel erg tegen: we hadden het binnen het half uur afgefietst. Gelukkig was er een supermarkt voor wat aankopen.

De vriendelijke VVV dame gaf ons wel de nodige info voor een bezoekje aan de elanden farm, een kleine 100 km verderop. Dank je wel.

Afrekenen en rijden naar de elanden in Kosta, met korte broeken inmiddels weer. Zon én temperatuur.

De farm viel wel wat tegen, ze hadden maar een zestal van die beestjes, maar die waren écht indrukwekkend. Zo’n beestje is verdorie groter dan een paard !!!

De wandeling in het park was korter dan verwacht, dus besloten we om alvast door te rijden naar Öland. In Kalmar gingen we de brug op van ruim 5 km lang.

Indrukwekkend en zeker als je ze ziet vanop Öland zelf … Ik ga trachten er alsnog een foto van te maken. Vanavond was het al te laat daarvoor. Net over de brug zijn we bij een reuze warenhuis (Ica Kwantum) gestopt voor de gratis WiFi. En terwijl Leo de aankopen van vanmorgen klaar maakte, airdropte ik de foto’s van IPhone naar IPad, verdeelde ik er wat van tussen de tekst over de eerste week, en verzond het geheel. Ik hoop dat iedereen de mijmeringen aankreeg. Zo niet: geef maar een seintje en ik zet het weer recht.

En daarna zijn we de grote desolate heide van Öland ingereden … zoiets heb ik nog nooit gezien !!! Zover het oog rijkt: heide, “Stora Alvaret”, de grote heide !!!

En temidden daarvan, helemaal alleen, verlaten in desolatie, en onder een uitzonderlijke sterrenhemel, staan wij nu te

Bijna in Stenåsa, tussen Resmo en Stenåsa in … en de kraanvogels weten dat we eraan komen. Ze roepen ons …

Stenåsa. 56°31’40” N – 16°31’18” 0.

Probeer dat maar eens te vinden op een kaart !

Gevonden? Dan zeker dank zij de coördinaten !!! De nacht bracht regen, héél veel regen. Maar de morgenzon dwong mij weer tot korte broek, Leo tot lichtere boswachters kleding. We vonden al vroeg een natuurpunt winkel, de Leo al kende van vroeger, daar hebben we geparkeerd en kennis gemaakt met de CEO: een toffe pee !!! En we zijn in onze portemonnee gevlogen, want elke cent opbrengst komt ten goede van de Zweedse vogels, bv. chauffage voor de winter, mutsjes, handschoentjes, rugzakjes voor de trekvogels, etc …

Ik zag een “haantje” voor mijn collectie: gekocht. Leo koos een Swarovski jasje voor zijn telescoop: gekocht. En dan was het hek van de dam: ze hadden een dingetje om op de telescoop van Leo te monteren met daarin mijn IPhone, die van Leo was 25 jaar geleden té gesofistikeerd. En zo kunnen we nu foto’s maken van dingen die ver weg zijn. Mooi!!! Ook nog een dingetje dat met Wifi geluiden kan maken, bv. muziek of vogelgeluiden. En je kan er je foto’s mee maken, zonder je IPhone aan te raken, handig. We hebben op een bloedmooi én warm strandje geprobeerd en jaja … het werkt!

En dan hebben we wat door de desolatie van het landschap van Öland gefietst, mooi van puurheid, ongereptheid en onbegrensdheid. Wat we hebben gezien: een rode waaw, een sperwer, hopen duiven, hout- en andere, zelfs een bruine, valkjes, kauwen en kraaien en …. een paar honderd kraanvogels. Ken je die al: indrukwekkend groot en elegant, zowel in de vlucht als op de grond. Daar kan Ryan Air nog wat van leren. De vriendelijke CEO van de natuurwinkel laadde onze fietsbatterijen, en nu rusten we weer op ons zelfde plekje als gisteren, zelfde coördinaten, maar nu héél alleen.

Stralende zon, waar vannacht een prachtige sterrenhemel stond, zo werden we gewekt door de absolute stilte van een zondagmorgen, bovendien verkiezingsdag in Zweden.

Deze dag staat volledig in het teken van Ottenby.

Op de magistrale tonen van de Carmina Burana van Carl Orff schoven we dit zuidelijke landschap door. Een feest voor oog en oor.

Iemand die rust zoekt, moet hier naar toe. Echt!!! Liefst met de profane cantates van Orff.

De weg naar het uiterste zuidpunt van het eiland is zo rustig, door slapende dorpjes, over grillen in de weg om de schapen en de koeien binnen hun weiden te houden, in de verte gedomineerd door de stoere toren van Långe Jan, de vuurtoren die in de 18e eeuw door Hollandse zeelieden werd gebouwd met het materiaal van de ruïne van de Sint Johannes kapel, vandaar de naam van de toren: långe Jan. Fraai in zijn eenvoud is hij omringd door de zee: aan de westkant door het “sund” tussen Zweden en Öland, aan de oostkant door de Baltische zee. Duizenden vogels bewonen de oevers, aalscholvers, bijna klaar voor hun grote trek naar het Zuiden, honderden zwanen, druk fouragerend, meeuwen, kauwen, ganzen, eenden, en die konden we bewonderen met de telescoop van Leo en fotograferen met mijn IPhone en het adapter ding dat we gisteren kochten…

Maar ook twee zeearenden, jawel échte. Mooi !!! Ik heb de foto’s om het te bewijzen. Ook een aantal zonnende zeehonden, seals, lieten zich lui en vadsig fotograferen.

En dan hebben we Öland verlaten, maar eerst een oriëntaalse snack van bij de afhaal chinees,de nummels dlie en viel, net voor de brug naar het vaste land, naar Kalmar. En daar rusten we nu: vlak onder die immense brug van meer dan 6 km lengte. Morgen verkennen we Kalmar, per fiets.

Kalmar. 56°40’52” N -16°22’52” O.

Wat is Kalmar een mooie stad om door te fietsen met prachtige parken, maar vooral het “Kalmar Slött”. Een beetje prijzig, dat wel, 110 Zweedse kronen per senior (=11€), maar het was het waard, elke cent. We waren nog voor 10 uur binnen en pas ver na de middag buiten. De tentoonstelling over het kasteel zelf, de geschiedenis van de vrouwengevangenis en over de stad Kalmar was uitermate goed verzorgd, al ontging ons veel door de taal en niet alles werd volledig vertaald naar het Engels. Maar daarnaast was er een tijdelijke tentoonstelling over het leven en werken van Leonardo De Vinci.

Vaste lezers van zjoetjes.be weten wel dat ik een fervente bewonderaar ben van deze genie, maar wat ik hier zag heeft mijn bewondering én verwondering nog vele malen vergroot. Het genie dat hij was, met zijn gebreken en tegenslagen, alles kwam deskundig aan bod, zelfs met een film over testen die ze gedaan hebben met de toestellen die Leonardo ontworpen had en die vakkundig werden nagemaakt. Onder andere een tank en een parachute, stel je voor in de 15e eeuw !!!

En dan maar terug fietsen naar de mobilhome en weer op pad, richting Ronnneby. Maar enige kilometers verder lag een Ikea, en de köttbullar, hun wereldvermaarde gehaktballetjes, lonkten. Lekker, “éch”lekker.

En nog een mooie 60 km verder lag Ronneby, de stad van de smeedijzeren kookpotten, Leo’s favorieten. En ik geef toe: ik was onder de indruk. Ik heb ook een fraai exemplaar gekocht, Leo een stapeltje. En nu staan we aan de golfclub. We hebben het stadje al verkend per fiets: de moeite.

Het is een gewezen kuuroord, met minerale waters en baden. Nu resten hiervan nog alleen de fraaie gebouwen en de erg mooie tuinen, met fonteinen en beelden. We zijn er zelfs een beetje verloren gereden !!!

Ronneby. 56°11’45” N – 15°17’24” O.

Regen en donkere wolken, dat was onze “ochtendstimmung”. Dus inpakken en wegwezen. Dag golfclub parking, dag Ronneby. Het was er mooi vertoeven.

De volgende stopplaats was een natuurreservaat, maar geen vogeltje te zien. Wind en regen, maar we waren dankbaar voor al het mooie weer dat we tot nog toe hadden. Dan maar rijden en wat kilometers malen richting het volgende reservaat: Stenshuvuds. Mooi maar door en door verregend, onmogelijk te bewandelen, en de boswachter verbood ons om er te overnachten. Hij had wel een alternatiefje: Gyllebo. Een paradijs, helemaal voor ons alleen … en voor een filmcrew die er in de storm een video clipje opnamen: vijf dansende meiden op een smalle pier … uren lang, tot ze doornat waren. Sukkels.

En dat was het voor vandaag, maar ik vergat te vertellen dat we gaan winkelen zijn, het was hier REA, zeg maar solden. En dus hebben we gekocht: elk twee broeken, twee paar sokken voor mij en een pet voor Leo. Hij heeft er een kop voor !!! En nu tarten we de verlatenheid, de stilte en de donkerte van dit zuid Zweedse meer en hopen op beter weer morgen.

Gyllebo. Dinsdag 11 september (Nine eleven) 55°35’58” N – 14°12’14” O.

“Zachtjes tikt de regen op mijn zolderraam …” Zo zong Rob De Nijs enkele decennia geleden. Het slaapt wel lekker…

om dan gewekt te worden door 150 Canadezen, Canadese ganzen weliswaar, die dit plekje ook gekozen hadden voor de nacht en nu luidkeels hun beklag maakten over onze aanwezigheid.

Terug naar Stenshuvud. (55°38’52” N – 14°15’49” O)

We beklommen de berg: niks, nada, geen noegabollen te zien. Niks op zee, geen vogeltjes. Of toch wel: bij het afdalen namen we een boomklever én een boomkuiper op dezelfde boomstam waar. Zelden gezien, volgens mijn reisgezel, de ornitholoog.

Ornitologie is, voor alle duidelijkheid, geen ziekte, maar een specialiteit voor het herkennen van vogels, en Leo kan dat, en ik leer bij.

Bijvoorbeeld: we zagen een “Middelste Zaagbek”, mooie vogel die speedboot snelheden haalt op zee. Er is ook nog een “Grote Zaagbek”, die is natuurlijk groter én zeldzamer. Maar de clou: er is ook nog een derde soort, kleiner. Je zou denken: “Kleine Zaagbek” ? Neenee … het is een “Nonnetje”, zeker niet om enige gelijkenis.

De grote zwarte vogels dan: de “kauw” is de kleinste. Niet te verwarren met de Zweedse kou, in de winter dan toch. Dan de kraai. In Zweden zijn geen zwarte kraaien, alleen bonte kraaien, zwart met grijs/bruine lijfjes. Als je toch een zwarte zou zien is het een “roek”, meestal in grote groepen bij elkaar.

Daar ken ik maar één variant op. Maar dat was omdat ze niet snel genoeg van de weg was geraakt: de “platte roek”. De raaf is de grootste, einselgänger, lijkenpikker, zeldzaam.

Paddestoelen dan, overal én mooi. Enige zeldzame exemplaren  werden gefotografeerd, op aanraden van mijn vriend de ornitoloog én plantenkenner.

Aan de voet van een gigantische reuzeneik: de “Moripilus Giganteus”. Ongelooflijk. Oordeel zelf.

Fyledalen. 55°31’56” N – 13°52’43” O

Het heeft wat voeten in de aarde gehad, maar we hebben het gevonden : Fyledalen, mét herinneringen aan verleden jaar, toen stonden we hier nog met de bende watchers uit Nederland, nu zijn we alleen. Maar de moeite is het wel. Wat we gezien hebben: rendieren, reeën, herten, sperwers (in gevecht met een raaf), slechtvalk (nam dit gevecht over), rode wouwen (massa’s), een buizerd op een paal langs de mobilhome, twee zwarte spechten, boerenzwaluwen, grote bonte specht, torenvalk, KBV tjes (veel) en tenslotte, last but not least, the one and only: de STEENAREND, ook wel “golden eagle”genoemd. Er waren twee volwassen exemplaren en één jonkie. Hoe ik dat weet? Een ornitoloog in de buurt vertelde het me. Daarom.

Oh ja, KBV tjes zijn Kleine Bruine Vogeltjes.

En nu blijven we hier in Fyledalen slapen vannacht, dan kunnen we morgenvroeg nog wat spotten en dan rijden we, via het Ystad van Kurt Wallander (lees de boeken van Henning Mankell) , naar ons laatste plekje Zweden voor dit jaar: Trelleborg. Daar wacht ons de boot voor de overzet naar Rügen, Duitsland. Het was goed én genoeg, als kijken naar “Jonahan Livingston’s seagull” maar dan zonder de muziek van Neil Diamond, elke dag een wederuitzending. Ik begin me te voelen als “Lucky Luke”: a poor lonesome cowboy and a long way from home. Maar Leo is nen échte: Lucky Leo, the man who eats faster than his shadow !!!

Tot daar onze tweede week. Nummer drie begint in Duitsland.