Vladslo

Vladslo

Neen!

Ik ben niet naar Polen, Hongarije of Roemenië geweest.

Ik geef toe dat het daarop lijkt maar Vladslo ligt in West Vlaanderen en daar was ik!

Iets triggerde mij daar en de muze deed wat dingen samenvallen en zo kwam dit tekstje tot stand .

De muze. Raar, want velen vroegen mij reeds waar ik steeds mijn inspiratie vandaan haal. Dit is er een voorbeeld van: muziek, geschiedenis én actualiteit vielen samen op één punt: Vladslo!

Even geduld.

Morgen is het de elfde november en dan herdenken we het einde van wereldoorlog één. Sinds 1918 zijn er nu al 106 jaren voorbijgegaan sinds het einde van “den grooten oorlog”! Geschiedenis.

En nog hebben we er niets van geleerd. Bracht die vrede in 1918 niet de boodschap dat er bij oorlogen geen winnaars zijn? Hoeveel oorlogen zijn er op de wereld inmiddels al niet bevochten? Hoeveel gaan er nu nog door?

Alleen met verliezers!

Op het TV nieuws wordt onafgebroken over aanvallen en represailles gesproken met afzichtelijke beelden van Kaïns die Abels in de pan hakken. En steeds weer zijn het de vrouwen en de kinderen die het gelag betalen. Elke avond zien we ouders die hun dode of gewonde kinderen in hun armen  dragen naar eventuele noodhulp. Vaak, meestal, te laat.

Stop daarmee.

Erger nog zijn de dreigende oorlogen: Noord Korea, China, VS, …

Men zal mensen doden, kinderen vooral, maar niet een idee, niet de filosofie die bijvoorbeeld achter Hamas en Hezbolah steekt of de vrijheidszucht van Oekraïne.

Op deze wijze wordt het alleen erger. Ook dat zou de geschiedenis ons moeten geleerd hebben: nazi’s en neo-nazi’s!

Het bombarderen en aanvallen van scholen en kinderhospitalen zal alleen haat en represaille drang aanwakkeren.

Op zoek naar sfeer in verband met die vrede van 11-11-1918 kwam ik bij het kerkhof van Vladslo terecht.

Daar liggen ruim 25.000 Duitse soldaten begraven, in massagraven. En in Lommel zijn we al wat gewoon wat dat betreft want hier in Lommel liggen een kleine 40.000 Duitse soldaten begraven.

Maar wat het kerkhof in Vladslo zo speciaal maakt zijn de twee witte beelden die achteraan op het kerkhof verdriet verzinnebeelden. Een man en een vrouw, ouders dus, met onmetelijk verdriet voor het lot van de soldaten aan hun voeten. De beelden schreeuwen om medelijden.

Ik wilde weten wie de kunstenaar was die dit onnoemelijk leed zo pakkend heeft weergegeven. En ik vond haar naam: Käthe Kollwitz!  De beelden die ze maakte van haarzelf en haar man treuren werkelijk want aan hun voeten ligt het graf van hun zoon Peter!

Peter was een musketier van de 4e compagnie van het Duitse 207e reserve infanterie regiment. Geboren in 1896 stierf hij in “Het Praetbos” bij Diksmuide op 17 jarige leeftijd. Zonder ooit één vijand gezien te hebben. Voor hem was de oorlog en zijn jonge leven voorbij op 23 oktober 1914.

17 jaar! Door mortiervuur in zijn schuilplaats aan het Praetbos bij de IJzer gedood.

Tenslotte was hij een “vijand”. Een Kaïn.

Au nom de quel Allah?

With God on our side?

Gott mit uns?

Hij rust onder de treurende beelden van zijn ouders, samen met ruim 25 000 kameraden.

En ik was daar en mijn gemoed schoot vol. Muziek borrelde in mijn kop. Eerst Beethovens negende die het Europees hymne leverde: Alle Menschen werden Büder! Ja, maar pas op het kerkhof. Brüder! Brothers in arms!

Maar de ouders treuren, eindeloos in een ademloos stil bos in Vladslo bij Diksmuide.

Dan het lied van Rod McKuen: Soldiers who wanna be heroes numbered practically zero, but there are millions who want to be civilians.

(Vrije vertaling: “Soldaten die helden willen zijn zijn er bijna niet maar er zijn er miljoenen die gewoon burger willen zijn!”)

En de ironie van het lot trof Käthe en haar man dubbel want de broer van Peter, Anton, kreeg een zoon die hij naar zijn gesneuvelde oom ook Peter noemden.

En die Peter Kollwitz (de tweede) sneuvelde op zijn beurt in de tweede oorlog in 1944. Toeval? Ironie? Welke God verzint zulke geschiedenissen?

Ga er eens op bezoek.

Het is ontroerend mooi en zeer aan te bevelen op nauwelijks 25 km van de kust. In Diksmuide aan de markt is een museum gewijd aan Käthe Kollwitz en haar geschiedenis. Zeker de moeite waard.

Het oorspronkelijke kruis dat op het graf van Peter stond wordt getoond in het “Flanders Field Museum” in Ieper. Dan kan je daar onder de Menenpoort nog naar “the last post” gaan luisteren.

Nog elke dag schreeuwen de “bugels” de onzin van de oorlog uit over de wereld.

Domme, domme mensen.

Denk er herfstbladeren bij en mistslierten en de Westhoek en je komt zo uit bij Willem Vermandere. Niemand kan die sfeer zo scheppen als hij.

Zijn liedje heet Vladslo.

Simpel maar o zo treffend!

In’t Praetbos buiten Vladslo
Van God en mens verlaten 
Ligt de jonge Peter Kollwitz
In een massagraf van soldaten!
En ik ken geen vrediger wereld, van roerloze bomen, 
Geen schoner kathedralen 
Om te bidden en om te dromen!
Je mag er ook nootjes rapen,
Of stilletjes mediteren: als ze op je rechter kake slaon
Moe je de linker ook presenteren!
Daar komen soms kinders spelen
En geliefden teder vrijen
Want het mos is daar zo zacht…
Om te slapen en om te schreien!

Mijmerend liep ik langs de stenen waarop telkens 20 namen en data staan gebeeldhouwd. Allemaal namen van jongens zelden ouder dan Peter.

Geen vrouwennamen.

Dat zal in Palestina en Oekraine wel anders zijn!

Groeten uit mijn hart en uit mijn ziel die beiden geraakt zijn door deze ontmoeting die ik je graag wil aanbevelen. Door deze ervaring ben ik een ander mens geworden en ik dank JJ, Chr, mijn zus en de Olense vrienden om mij te vergezellen.

Groeten ook vanuit mijn buikje want op de markt van Diksmuide zijn wat terrasjes waar je streekbier kunt bestellen en zeker wat van Vermanderens sfeer kunt snuiven.

Recente Reakties