Europa, onze heimat.

De eenmaking kwam moeizaam tot stand en tot vandaag moet er geknokt worden om de eenheid te bewaren. Denk maar aan de Brexit.

En weer verwijs ik naar de muziek, want het “Eurovision Song Contest”, liedjeswedstrijd voor “Europese” landen, bestaat al veel en veel langer dan de feitelijke Unie. Het eerste festival ging door op 24 mei 1956. De Unie zelf startte pas in 1993, met het Verdrag van Maastricht.

Om de twee te koppelen moeten we naar het songfestival van 1990, met voor Italië de zanger Toto Cutugno, met het liedje “INSIEME 1992” en met ondertitel “UNITE, UNITE, EUROPE”. Een mooi nummer voorwaar, maar om er een winnend lied van te maken moest Toto toch rekenen op het toenmalige gunstige  klimaat voor de Europese eenmaking.

Sceptici als ikzelf blijven het een raadsel vinden, hoe zoveel verscheidenheid in alles wat menselijk is, toch een coherentie kan vinden om samen te blijven. Helaas niet altijd, denk weer aan de Brexit. Jammer ook dat de monetaire unie niet alle landen van de EU onder zijn vlag schaart, bv. de Britse Pond, de Scandinavische munten … Jammer dat er meer “Schengen-landen” zijn dan EU landen. Hier hapert de “eenheid”.

Een stukje uit Beethoven’s negende symphonie , de “Ode an die Freude” is gekozen als Europese “hymne”, en in de tekst staat de dualiteit al aangestipt, de derde en de vierde regel: …/… moge het (=Europa), één in verscheidenheid, bijdragen aan de wereldvrede …/…

Dat van de wereldvrede is gelukt want in december 2012 kreeg de eerste Europese President, Herman Van Rompuy, in de eerste plaats een Belg en dan pas een Europeaan, de Nobelprijs voor de Vrede uitgereikt. 

Ik heb heel wat afgezworven in Europa, voor business and pleasure, en het blijft me verbazen wat een verscheidenheid er is, dus hoe moeilijk het ook is om een Europees “beleid” te maken. Grieken en Denen, Ieren en Polen, Duitsers en Fransen, enzoverder… zijn zo verschillend in hun eigenheid, antropologisch, dat het een wonder mag genoemd worden dat Europa als dusdanig nog bestaat.

Daar bovenop komen dan nog de inmengingen van buiten Europa, bv. USA, China, enzovoorts. Moeilijk, moeilijk …

Zelfs mét onze leeftijd is ook binnen één natie het verschil in tijd niet te bevatten. Bijvoorbeeld: amper één mensenleven geleden was Duitsland niet zo fraai als nu, maar bevolkt met nazi’s. Waar nu vrolijke schlagers en liefdesliedjes de mooie Duitse taal bezigen, was de klank van diezelfde taal gans anders in de oorlog, zelfs in de betere filmen als “Das Boot”, verfilmd in 1981 door Wolfgangs Petersen. Ook John Wayne, gedubt in zijn westerns, schitterde met “Hoch Die Hände…”

Het Christen Democratische boegbeeld Angela Merckel, als vrouwelijke “führer” ageert tegen de Amerikaanse agressor Trump, en pleit voor meer gezamenlijke Europese aanpak, samen met Frankrijk op het voortouw … “Ja, wie schaffen es …” voor de vluchtelingen, de vreemdelingen, de verstotenen van andere werelddelen. Was dat even anders, één mensenleven geleden. Wat deden diezelfde Duitse Übermenschen niet met Joden, Zigeuners, dwergen, …

Raar. 

Ook de eenheid met Frankrijk: condooms worden in Engeland “French letters” genoemd ; in Frankrijk zijn het “capots Anglaises”, teken van verschillen toch. 

Basken, Ieren, Catalanen … ijveren voor onafhankelijkheid, dus voor versnippering. Europa loopt in de tegenovergestelde richting.

Zelfs Vlaanderen, speldenprik op de wereldkaart, heeft politieke groepen die ijveren voor dezelfde doelen als Basken of Catalanen …

Terecht zijn onze Franstalige landgenoten hier ongerust over, hoe klein we ook zijn, de verschillen zijn er, zelfs in onze talen. 

Ik kreeg van mijn zus een fraaie greep uit deze verschillen, en ik geef het toe, ik was verbijsterd over de verschillen:

Een Vlaamse “gepeperde rekening” is voor de Walen “une note salée”. Ons “appeltje voor de dorst” is daar “une poire pour la soif”. Wij geven “de pijp aan Maarten”, een Waal “donne sa langue au chat”. Een slapende hond is un chat qui dort. Terwijl un chat dans la gorge, een kikker in de keel is. Een groentje is un blue, een blauw oog un oeil au beurre noir. Groen lachen is rire jaune, onze “gewonnen broodschotel” noemen zij “du pain perdu”. Wij “zijn” zesenzestig jaar oud, ils “ont” soixante six ans.

Leer dit maar van buiten, leer het uit je hoofd. Onze Waalse broeders zullen het “apprendre par coeur”. 

Eenheid, unity … hoe begin je eraan.

Dichter bij huis nog: West Vlamingen versus Antwerpenaars, versus Limburgers.

Nog korter bij huis: Lommelaars tegen Luiksen.  

Tot in ons eigen bed. Echtscheidingen, éénoudergezinnen, nieuw samengestelde gezinnen … 

Eenheid, unity … waar begin je aan…

Groetjes vanuit een muzikaal eengemaakt hartje, vanuit een zieltje dat ijvert voor Europa en vanuit een buikje dat hoopt eens alles in Europa te kunnen betalen met één munt: de euro; paëlla in Spanje, spaghetti in Italië, kazen in Frankrijk, würst in Duitsland, strüdel in Oostenrijk, frieten in België, maatjes in Nederland, wodka in Polen, gehaktballetjes in Zweden. Küttbullar is ook goed, dan hoef je niet helemaal naar Zweden, maar naar een Ikea om de hoek.